W ramach zachowania bezpieczeństwa wykonujemy :

– Przeglądy instalacji gazowych
– Próby szczelności
– Protokoły szczelności
– Naprawy nieszczelności i naprawy

Gaz w budynku

Co zrobić, kiedy czuć gaz w budynku? Uwaga! – gaz ziemny jest gazem wybuchowym i nie można w takich wypadkach samodzielnie podejmować decyzji. Najwłaściwszym sposobem postępowania jest powiadomienie pogotowia gazowego, które dokonuje oceny sytuacji.

Problemy pojawiają się najczęściej w przypadku starych instalacji, wykonywanych w technologii rur stalowych. Oczywiście, instalacje te wcale nie powinny być dyskryminowane, ale jest kilka istotnych szczegółów, o których warto powiedzieć. Rury stalowe są bardzo podatne na korozję. Przejścia przez ściany budynku, zamiast być zabezpieczone tulejami ochronnymi, często były obrzucone zaprawą cementową. Sytuacja ta stwarza potencjalne miejsce zagrożenia i wymaga naprawy. Rurę należy w takim miejscu oczyścić, pokryć farbą antykorozyjną i zainstalować tuleję ochronną np. z karbowanej rury ochronnej (tzw. peschel). Aby upewnić się, że w miejscu przejścia przez ścianę nie ma wycieku gazu, a ściana jest stosunkowo gruba, należy nawiercić otwór kontrolny, umożliwiający włożenie końcówki metanomierza.

Bardzo często usterki powstają się w czasie przebudowy instalacji. Zatrudniani do naprawy „fachowcy” często przyprawiają specjalistów o zawrót głowy. Zdarza się, że połączenia gwintowane są skręcane z elastycznymi wężykami do wody. Można również spotkać instalacje stalowe połączone z rurami plastikowymi, zgrzewanymi. W tym wypadku należy przypomnieć, że przez pomieszczenia mieszkalne mogą być prowadzone rury stalowe bez szwu lub ze szwem, a także rury miedziane łączone lutem twardym. Niestety, zdarzają się instalacje łączone na zwykłą cynę (lut miękki). Szanując własne i innych życie, a także bezpieczeństwo, nie zapominajmy o zdrowym rozsądku. Nie można zapominać o pracach kontrolnych i sezonowych okresach dozoru. Najlepiej jest sprawdzić nasze urządzenia po zakończeniu sezonu grzewczego i na jego początku. Działanie takie jest ideałem w zakresie właściwej konserwacji.

Warto podkreślić, że za stan bezpieczeństwa instalacji w ulicy odpowiedzialność spada na pogotowie gazowe, zaś nieszczelności za kurkiem gazowym obarczają odpowiedzialnością właściciela nieruchomości czy też zarządcę.Z tego też powodu, raz w roku powinna odbyć się obowiązkowa kontrola szczelności instalacji gazowej, która winna być odnotowana w „Księdze obiektu” (załącznik do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 1998.10.19. Dz. U. nr 135 poz. 882). Zapis ten powinien być wprowadzony do działu VI „Wykaz protokołów kontroli okresowych stanu technicznej sprawności obiektu” .

Pomiary nieszczelności obejmują głównie podłączenia odbiorników, ponieważ w tych miejscach dochodzi do przecieków gazu. Typowe urządzenia to kuchenki gazowe czy kotły wiszące jedno- i dwufunkcyjne. Rzadziej nieszczelności pojawiają się na instalacji gazowej w kotłowniach. Jest to spowodowane tym, że instalacje te są nie tylko w wydzielonych pomieszczeniach, ale brak dostępu osób eliminuje potencjalne zagrożenia mechaniczne. Nieszczelności mogą się pojawić tylko wtedy, gdy instalacja narażona jest na drgania, przesuwanie lub odkształcenia od przylegających do instalacji ciężkich urządzeń. Protokoły kontroli instalacji należy zachowywać w „Księdze obiektu” przy „Projekcie instalacji gazowej”.
Aby bezpiecznie korzystać z instalacji gazowej, należy przestrzegać kilku naprawdę prostych zasad. Stosowanie się do nich nie wymaga od użytkownika dużego wysiłku, natomiast ich lekceważenie może mieć katastrofalne skutki.

Niezwykle ważna – wentylacja. Wiele słyszy się o konieczności prawidłowej wentylacji pomieszczeń, w którym zainstalowane są urządzenia spalające gaz. Jeśli w pomieszczeniu jest wystarczająco dużo powietrza (a dokładniej zawartego w nim tlenu), podczas spalania gazu powstaje dwutlenek węgla – gaz naturalnie obecny w powietrzu. Jeśli jednak ilość powietrza, a tym samym tlenu jest zbyt mała, następuje spalanie częściowe. Produktem takiego spalania jest trujący gaz – tlenek węgla (czad). Dlatego koniecznie trzeba stosować następujące proste zasady:doprowadzanie świeżego powietrza poprzez regularne wietrzenie (możliwe jest też zainstalowanie nawiewnika okiennego lub ściennego); poprawnej wentylacji w domu – nie wolno zasłaniać kratek wentylacyjnych! regulacja palnika gazowego; kontrola kanału spalinowego (przez osobę uprawnioną – tzn. posiadającą kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim); kontrola stanu kanałów i kratek wentylacyjnych; w domach wielorodzinnych obowiązek kontroli spoczywa na zarządcy lub właścicielu, zaś mieszkańcy nie powinni lekceważyć wizyt kominiarza! Mieszkańcy domów jednorodzinnych powinni wykazać się rozsądkiem i zlecać okresowe kontrole mistrzowi kominiarskiemu; – zastosowanie czujników gazu ostrzeże nas przed niebezpieczeństwem już przy niskim stężeniu czadu w powietrzu – jest wówczas czas na reakcję.

Gaz ziemny w połączeniu z powietrzem może utworzyć mieszankę wybuchową. Aby nastąpiło takie niebezpieczeństwo udział gazu w mieszaninie musi wynosić 5 – 15%. Przy normalnej eksploatacji urządzeń taka sytuacja jest niemożliwa.ży jednak zachować środki ostrożności, które uniemożliwią ulatnianie się gazu:montować tylko urządzenia atestowane i bezpieczne (urządzenia wyprodukowane przed 1 maja 2004 r. muszą mieć znak bezpieczeństwa „B”, a wprowadzone na rynek po tej dacie – certyfikat zgodności CE). Urządzenia powinien montować fachowiec – coraz częściej producenci szkolą wykonawców w zakresie montażu swoich urządzeń. Warto więc zwrócić się do producenta, by polecił firmę wykonawczą, która poprawnie zainstaluje urządzenie; Urządzenia gazowe powinny być regularnie kontrolowane, konserwowane i ewentualnie naprawiane przez wyszkolonych fachowców (podobnie jak w przypadku wykonawców, szanujący się producent może polecić „swoich” serwisantów); urządzeń gazowych należy korzystać zgodnie z instrukcją obsługi! Tylko wtedy urządzenie jest bezpieczne. przypadku starej instalacji należy zadbać oę przewodów (obecnie istnieją technologie, które pozwalają na skuteczną renowację przewodów bez ich wymiany); wiedzieć, gdzie w mieszkaniu znajduje się zawór odcinający dopływ gazu. W razie niekontrolowanego wypływu gazu trzeba umieć go uruchomić; należy pozostawać obojętnym w żadnym nieszczelności instalacji lub urządzeń – numer Pogotowia Gazowego to 992. Niebezpieczeństwo można dość łatwo ocenić, ponieważ do gazu ziemnego dodawany jest środek zapachowy – THT dzięki niemu gaz jest wyczuwalny w powietrzu już przy małym stężeniu – jest to ostrzeżenie dla użytkownika na długo przed osiągnięciem granicy wybuchowości;  detektory gazu – wykryją one i zasygnalizują choćby najmniejszą ilość gazu ziemnego w powietrzu.

Należy także pamiętać o tym, by samemu nie dokonywać żadnych przeróbek w instalacji gazowej oraz nie podłączać dodatkowych urządzeń bez porozumienia z Zakładem Gazowniczym.Mieszkając w domu jednorodzinnym, warto okresową kontrolę urządzeń i instalacji gazowej zlecić osobie uprawnionej. Osoba taka powinna legitymować się świadectwem kwalifikacyjnym potwierdzającym uprawnienia G3. Mogą to być uprawnienia D G3 -zakresie dozoru urządzeń, instalacji i sieci gazowych lub E G3 -zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych. Do przeprowadzenia kontroli urządzeń i instalacji w domu wystarczające jest uprawnienie E G3.